Wózki widłowe w gospodarce obiegu zamkniętego
Na konferencji prasowej we wrześniu 2022 r., firma STILL zapowiedziała pilotażowy program włączenia produkcji i eksploatacji wózków widłowych w obieg zamknięty. Jakie są i skąd wywodzą się założenia idei gospodarki cyrkularnej?
Na skróty:
Firma STILL zapowiedziała wpisanie produkcji i eksploatacji wózków w gospodarkę cyrkularną.
- Powstała w latach 60. XX wieku idea ekonomii obiegu zamkniętego zyskuje na znaczenie w świetle zagrożenia katastrofą klimatyczną.
- Circular Economy daje nadzieję na utrzymanie znaczną redukcję emisji CO2 przy utrzymaniu wzrostu gospodarczego.
- Wdrażana pilotażowo przez STILL koncepcja jest ważnym elementem unijnej polityki Zielonego Ładu.
Podczas konferencji prasowej poświęconej swojej strategii firma STILL zaprezentowała m.in. tezy koncepcji dotyczącej wpisania wózków widłowych w gospodarkę obiegu zamkniętego. Zakłada ona konsekwentne unikanie tworzenia odpadów, a także recykling zasobów we wszystkich obszarach, które mają związek z tworzeniem, użytkowaniem i powtórnym wykorzystaniem produktów STILL. Elektryczny wózek widłowy RXE nowej generacji ma być pierwszym urządzeniem firmy zaprojektowanym z uwzględnieniem idei gospodarki cyrkularnej – od projektu, poprzez łańcuch dostaw i produkcję wózka, aż po jego użytkowanie przez klienta. Według szacunków ekspertów, realizacja tego planu pozwoli znacząco ograniczyć ślad węglowy w całym cyklu życia wózka widłowego.
Redukcja emisji CO2 ma wynieść:
- 15% w łańcuchu dostaw,
- 50% w związku z produkcją,
- 25% w użytkowania wózka.
Idea gospodarki cyrkularnej zyskuje obecnie na popularności nie tylko w związku z wózkami widłowymi. Na czym polega? Skąd się wzięła i z czego wynika? Jakie są przesłanki i perspektywy jej upowszechnienia?
Gospodarka cyrkularna – główne założenia
Gospodarka cyrkularna, gospodarka o obiegu zamkniętym, circular economy, CE – to model produkcji i konsumpcji zakładający używanie istniejących materiałów i produktów tak długo, jak to możliwe. Stoi w opozycji do tradycyjnej, linearnej ekonomii, w której wytworzone i zużyte dobra są wyrzucane (opisywanej skrótowo hasłami „take, make, waste” – „weź, zrób, wyrzuć”). W gospodarkach obiegu zamkniętego odpady i energia będące efektem ubocznym produkcji i eksploatacji produktów zostają użyte w innych procesach – czy to przemysłowych (np. wytwarzanie i przekształcanie energii), czy to mających na celu regenerację przyrody (np. kompostowanie).
Najważniejsze zasady i narzędzia CE to:
- minimalizacja ilości odpadów i zanieczyszczeń,
- wydłużony i zintensyfikowany obrót produktami i materiałami (poprzez współdzielenie, pożyczanie, ponowne używanie, naprawy, odnawianie, upcycling i recykling),
- regeneracja przyrody (zarówno jej umożliwienie poprzez minimalizację negatywnego oddziaływania na środowisko, jak i jej wspomaganie).
Krótka historia gospodarki cyrkularnej
Idea cyklicznego obrotu materiałów i energii pojawiła się po raz pierwszy w latach 60. XX wieku, a termin „circular economy”, „gospodarka cyrkularna”, w latach 80. Co ciekawe, prekursorem wdrażania części założeń przedstawionych w literaturze były Chiny. Elementy koncepcji były włączane w polityki przemysłowe i środowiskowe Kraju Środka od 2000 r. celem poprawy produktywności. Bodźcami do przeniesienia modelu na rynki zachodu stały się zwyżki cen materiałów surowych
i kryzys ekonomiczny schyłku pierwszej dekady XXI wieku. Od tego czasu – wraz z narastaniem powszechnej świadomości efektów zmian klimatycznych – koncepcja cieszy się coraz większym zainteresowaniem. W latach 2016-2019 Unia Europejska zainwestowała w projekty związane z gospodarką cyrkularną 10 mld euro. W 2020 opublikowano unijną politykę Zielonego Ładu, której istotnym elementem stała się ekonomia obiegu zamkniętego.
Przesłanki do przejścia do gospodarki obiegu zamkniętego
Na pytanie, dlaczego warto wprowadzać zamknięty obieg produktów, część ekspertów odpowiada, że to jedyny sposób, byśmy mogli przetrwać i zapobiec katastrofie klimatycznej. W argumentacji Parlamentu Europejskiego pojawiają się argumenty ekonomiczne. Według nich, zapobieganie powstawaniu odpadów, re-using i recykling mogą przynieść przedsiębiorstwom w UE oszczędności i pozwolić ograniczyć emisję gazów cieplarnianych nawet o 45 proc.
Co więcej, przejście do gospodarki cyrkularnej ma nie tylko zmniejszyć presję na środowisko i zwiększyć bezpieczeństwo surowcowe, ale także poprawić konkurencyjność, pobudzić innowacje i przyczynić się do kreowania wzrostu gospodarczego i tworzenia nowych miejsc pracy. Z perspektywy konsumentów efektem wdrożenia cyrkularności może być zwiększenie dostępności bardziej trwałych i innowacyjnych produktów i – w rezultacie – poprawa jakości życia.
Przesłanki do przejścia do gospodarki obiegu zamkniętego
Pierwszym krokiem ku zamknięciu obiegu surowców i energii w gospodarce jest wprowadzanie polityk zrównoważonego rozwoju, zwiększania odsetka materiałów poddawanych recyklingowi oraz oszczędzanie energii i korzystanie z OZE. Firma STILL od lat wpisuje się w te założenia nie tylko dostarczając energooszczędne rozwiązana logistyczne, ale także odnawiając na dużą skalę używane wózki widłowe i odzyskując surowce z pojazdów po wieloletniej eksploatacji.
Stopień cyrkularności działania firmy zwiększy się wraz z wdrożeniem nowego projektu wózka RXE zamkniętego obiegu. To działanie spójne z unijnymi planami w ramach Europejskiego Zielonego Ładu. Zgodnie z nią do 2050 r. europejska gospodarka ma stać się całkowicie cyrkularna. Pierwszy pakiet środków zmierzający do osiągnięcia tego celu został wydany przez Komisję Europejską w marcu 2022 r. Opracowano także wiążące cele na 2030 r. w zakresie recyklingu, wykorzystania i konsumpcji materiałów. Koncepcja CE będzie więc realizować się na naszych oczach w najbliższych latach.